به بهانه طرح خوب شورا و شهرداری برای پیادهراه کردن خیابان امام(ره) سیرجان؛
آب زنید راهِ بازار را...
خیابان امام پیاده راه میشود. این خبر خوشی بود که در هفته جاری از شورای شهر مخابره شد. رییس شورای شهر سیرجان گفت: شهرداری اجرای طرح پیادهراهسازی خیابان امام(ره) از میدان انقلاب تا تقاطع چهارراه رضوی (ممنوعیت تردد خودرو) را در دستور کار دارد.
وی به ممنوع شدن کامل ورود خودروها به خیابان امام(ره) در حدفاصل میدان شهرداری تا چهارراه اشکذری در صورت اجرای این طرح خبر داد تا در آینده نزدیک این خیابان دیگر پارکینگ خودروهای مغازه داران و کسبه ی بازار نباشد و به طور کامل به حرکت عابران پیاده اختصاص یابد.
به نظر میرسد شورا و شهرداری به اهمیت شهرسازی انسان محور به جای شهرسازی ماشین محور پی برده اند و دنبال احیای جنبه اجتماعی و عملکردهای فیزیکی و ارتباطی، تثبیت و تقویت برخی کاربریها و مسایل اقتصادی و گسترش ارتباطات و تعاملات اجتماعی و فرهنگی در ایجاد و توسعه پیادهراهها هستند.
برای اجرای چنین هدفی کجا بهتر از خیابان امام که به خاطر وجود مزیتهای مراکز تجاری، بازار تاریخی، پاساژها و همچنین فضاهای مذهبی (مسجد) و بانک ها روزانه حجم زیادی از شهروندان از این مسیر تردد دارند.
شهرسازی انسان محور جایگزین شهرهای ماشین محور
اینکه در سال های گذشته کلانشهرهای جهان و تهران به عنوان نمونهی داخلی آن فقط به دنبال بزرگراهسازی و پل و زیرگذر و روگذر غیرهمسطح بوده اند، کاری ضد هویت شهرها و برخلاف تقویت روحیه جمعی تمدن ها بوده و فردمحوری خودخواهانه در شهرها را رواج داده است.
این موضوع برای شهر سابقا کوچکی مثل سیرجان که در حال افزایش جمعیت و توسعه است باید درس عبرتی باشد که همان راه را نرود زیرا آزموده را آزمودن خطاست.
طراحی شهری در دنیای امروز بیشتر بر حضور انسان در فضاهای شهری تعریف شده است تا پروژههای زمخت و بی روح که تنها کارکرد آنها کاهش ترافیک و یا رفع تکلیف مدیران است.
به منظور حضور فعال شهروندان در شهر، پیوستهای انسانمحوری نیز در طراحی پروژههای بزرگ مد نظر طراحان شهری قرار میگیرد. به عبارت دیگر برای داشتن شهری پویا و پرنشاط نیازمند حضور شهروندان آن شهر در فضاهای موجود شهری هستیم تا اجتماع شهری به معنی واقعی شکل بگیرد.
طراحان شهری در راستای تحقق شعار انسانمحوری و حضور مستمر انسان در فضاهای شهری، مفاهیمی چون شهرسازی و خیابان کشی سازگار با درختان، شهر دوستدار طبیعت، شهر دوستدار کودکان و سالمندان، شهر دوستدار معلول و شهر دوستدار حیوانات را تعریف کردهاند و ساختار و چگونگی نهادینهسازی این مفاهیم شهری را از طریق اجرای زیرساختهای مناسب برای این موضوع را تشریح کردهاند.
یکی از مصادیق زیرساختی برای تحقق شهر انسانمحور، که علاوه بر زیبایی بصری شهری، موجب کاهش هزینههای مدیریت شهری میشود، سنگفرش معابر، بهخصوص در بافت تاریخی شهر است که مرجع گردشگری محسوب میشود.
مدیریت شهری در همین راستا بهتر است اقدام به اجرای پروژههای انسانمحور در معابر تاریخی بافت مرکزی شهر و همچنین مراکز پرتردد در سطح مناطق مختلف کند. اقدامی که سابق بر این در گذر گلیم انجام شد.
نمونهی موفق چنین حرکتهایی در شهرهای اصیل و دارای هویتی مثل تبریز این بوده که هر منطقه شهرداری، مکلف به اجرای حداقل یک رشته پیاده راه شهری جدید است و اجرای این طرح در اولویت برنامه های عمرانی شهرداری قرار گرفته است.
به نظر می رسد که به خاطر نگاه درست علی اکبر کریمی پور شهردار کنونی سیرجان به امر توسعه پیادهراهها، بسترهای جدید تحقق «شهر انسان محور» در دوره فعلی مدیریت شهری در دستور کار قرار گرفته است.
اینکه در محورهای تاریخی، فرهنگی و گردشگری شهر رفته رفته شاهد اجرای چنین پروژه هایی باشیم، موجب میشود چهره شهر سیرجان در این مناطق با رویکرد انسان محور و ایجاد بسترهای جدید گردشگری شهری متحول شود.
بی شک احداث پیادهراه در بافت مرکزی و تاریخی شهر و دیگر مناطق شهرداری مورد استقبال شهروندان واقع می شود
سنگفرش معابر، گامی نوین در مسیرگشایی
استفاده از سنگفرش به جای آسفالت معابر شهری علاوه بر دوام بالا، زیبایی بصری محیط را نیز افزایش میدهد و در این راستا شهرداری سنگفرش برخی از معابر را در دستور کار قرار داده است.
خیابان یخدانهای دو قلو نیز تجربهی موفقی بوده که پیش از این توسط شهرداری اجرا شده است.
سنگفرش معابر علاوه بر کاهش هزینههای مدیریت شهری در بهسازی معابر، در حوزه زیبایی بصری نیز نقش تعیینکنندهای دارد و میتواند به مرجعی برای گردشگران داخلی و خارجی نیز تبدیل شود.
سنگفرش کردن خیابان بازاری سیرجان یکی از راه حلهای عالی برای از بین بردن مشکلات ترافیکی این خیبابان مرکزی و پرتردد سیرجان است.
ممنوعیت ورود خودروها که اکثرا هم متعلق به خود کسبه هستند و هدایت ماشینهای سواری به سوی پارکینگها میتواند در احیای چهره ی تاریخی و هویت این خیابان قدیمی سیرجان موقر واقع شود. اما مهم است که در ادامه شهرداری با گذاشتن چند تاکسی برقی و کالسکه در محل برای گردشگران و افراد کمتوان یا کسانی که خرید زیادی کردهاند پیشبینی کند و همچنین در ادامه این موضوع اهمیت دارد که مانند خیابانهای تاریخی تهران و اصفهان و شیراز، رفته رفته دست کم نماهای بیرونی مغازهها و پاساژهای این راسته نیز شکل و شمایل معماری سنتی ایرانی را به خود بگیرد.
درواقع نماهایی که تاکنون در خیابان بازار سیرجان کنار یک اثر تاریخی مجوز داده شده از قبیل نمای شیشه ای و آلمینیومی پاساژها نه تنها نمی بایستی مجوز می گرفتند که حالا دست کم باید تعویض شوند. در کنار این موضوع شهرداری باید آجرفرش و سنگفرش کردن کف بازار و گذر و کوچه های منتهی به بادگیر چپقی و کاروانسرا را نیز در دستور کار قرار بدهد.