کاهش بار ترافیکی سیرجان با طرح اتصال بلوار قائم به آرامستان
نفس تازه‌ی شهر با جاده‌ی اختصاصی قائم به آرامستان  

در روزگاری که شهرها هر لحظه در حال گسترش‌اند و شبکه‌ی معابر شهری دیگر پاسخگوی تردد انبوه وسایل نقلیه نیست، گشایش هر مسیر جدید نه فقط یک اتفاق عمرانی، بلکه نشانه‌ای از نگاهی تازه به مدیریت ترافیک و توسعه‌ی پایدار شهری است. سیرجان، شهری با رشد جمعیت و توسعه‌ی کالبدی سریع، در سال‌های اخیر بیش از هر چیز از گره‌های ترافیکی در محورهای جنوبی و شرقی رنج می‌برد؛ گره‌هایی که در مسیرهای منتهی به امام‌زاده علی (ع)، نجف‌شهر و میدان امام علی (ع) بیش از همه نمود دارد. اکنون اعلام مهدی بهرامی، شهردار سیرجان، درباره رفع موانع و صدور مجوز برای جاده‌ی آرامستان و اتصال آن به انتهای بلوار قائم، می‌تواند نقطه‌ی عطفی در مدیریت ترافیک و نظم‌بخشی به شبکه‌ی ارتباطی این بخش از شهر باشد.
اتصال حیاتی برای یک بافت پرازدحام
مسیر آرامستان سیرجان تا امروز به‌گونه‌ای طراحی شده بود که بیشتر ترددها از محور نجف‌شهر و امام‌زاده علی انجام می‌گرفت؛ مسیری که نه‌تنها بار روانی زیادی بر ساکنان و رانندگان تحمیل می‌کرد، بلکه در مناسبت‌های خاص مانند ایام فاطمیه، جمعه‌های پایانی سال یا روزهای زیارتی، به یکی از پرترافیک‌ترین نقاط استان بدل می‌شد. خودروها در صفی طولانی، با توقف‌های متوالی، راه را برای یکدیگر تنگ می‌کردند و همین، زمینه‌ساز تصادفات متعدد و نارضایتی عمومی می‌شد.
با اجرای طرح جدید و اتصال مستقیم آرامستان به انتهای بلوار قائم، این مسیر به عنوان یک شریان موازی و مستقل، بخش قابل توجهی از بار ترافیک محور نجف‌شهر را بر دوش می‌کشد. در واقع، خودروهایی که هدف اصلی‌شان رسیدن به آرامستان است، دیگر نیازی به عبور از محدوده‌ی امام‌زاده علی و میدان امام علی نخواهند داشت. همین تفکیک مسیر، تردد روزانه‌ی هزاران خودرو را از محورهای مرکزی و مذهبی سیرجان به حاشیه هدایت می‌کند و نظم تازه‌ای در جریان رفت‌وآمد شهر پدید می‌آورد.
کاهش تصادفات و افزایش ایمنی
در سال‌های گذشته، آمار تصادفات در محور نجف‌شهر و اطراف امام‌زاده علی از دغدغه‌های اصلی پلیس راهنمایی و رانندگی سیرجان بوده است. مسیرهای باریک، شانه‌های فرسوده، و حجم بالای خودروهای شخصی و سنگین، همگی شرایطی ناایمن را رقم می‌زدند. از سوی دیگر، هم‌زمانی ترافیک مذهبی، تجاری و بین‌شهری در یک مسیر واحد، ریسک بروز سوانح را بالا می‌برد.
اکنون با شکل‌گیری مسیر اختصاصی آرامستان، بخشی از این خطرها به شکل مستقیم مهار می‌شود. خودروهایی که مقصدی خاص دارند، بدون نیاز به توقف یا چرخش در میدان‌های شلوغ، به صورت مستقیم به مقصد می‌رسند. همین امر، ضمن کاهش برخوردهای سطحی و تصادفات زنجیره‌ای، سبب افزایش تمرکز رانندگان در مسیرهای اصلی خواهد شد.
 به‌ویژه در روزهایی که ترافیک آیینی در امام‌زاده علی شکل می‌گیرد، این مسیر تازه می‌تواند نجات‌بخش باشد و از فشار روانی رانندگان و نیروهای امدادی بکاهد.
بلوار قائم؛ محور توسعه‌ی نوین شهری
بلوار قائم که در سال‌های اخیر به یکی از محورهای اصلی دسترسی شرق و شمال سیرجان بدل شده، اکنون با این اتصال تازه، نقشی راهبردی‌تر به خود می‌گیرد. شهرداری سیرجان با این تصمیم، در واقع کارکرد بلوار را از یک مسیر محلی به یک شریان بین‌منطقه‌ای ارتقا می‌دهد. به تعبیر کارشناسان ترافیک، این گونه طرح‌ها افزون بر بهبود جریان خودرو، زمینه‌ساز رشد متوازن شهر هستند؛ زیرا ساختار حرکتی شهر را از تمرکز بر چند نقطه‌ی مرکزی به سمت توزیع متعادل هدایت می‌کنند.
به‌زودی با اجرای کامل پروژه، بخش‌هایی از آرامستان تا محدوده‌ی ورودی جدید شهر به هم پیوند می‌خورند؛ این یعنی ساکنان مناطق مختلف بدون نیاز به عبور از بافت متراکم شهر، می‌توانند به آرامستان و مسیرهای پیرامونی دسترسی یابند. در نتیجه، نه‌تنها حجم ترافیک در میدان امام علی و مسیر نجف‌شهر کاهش می‌یابد، بلکه زمان سفرهای درون‌شهری نیز به شکل محسوسی کوتاه‌تر خواهد شد.
توسعه پایدار؛ هم‌افزایی میان نهادها
نکته‌ی کلیدی در سخنان شهردار سیرجان، تأکید بر «هم‌افزایی میان دستگاه‌های اجرایی» بود. واقعیت این است که توسعه‌ی پایدار شهری بدون همکاری میان نهادهای مختلف ممکن نیست. اجرای طرح‌هایی از این دست، معمولاً با چالش‌هایی چون تملک زمین، تغییر کاربری، یا هماهنگی میان اداره راه، منابع طبیعی و شهرداری همراه است.
از سوی دیگر، طرح اتصال جاده آرامستان به بلوار قائم صرفاً یک مسیر آسفالته نیست؛ بلکه بازتاب نوعی نگاه مدیریتی تازه است که ترافیک را در پیوند با آسایش اجتماعی، ایمنی و محیط زیست می‌بیند.
 در این چارچوب، کاهش آلودگی هوا و صرفه‌جویی در مصرف سوخت نیز از دستاوردهای غیرمستقیم پروژه به‌شمار می‌آید. کاهش توقف‌های طولانی در مسیر امام‌زاده علی و میدان امام علی به معنای کاهش مصرف بنزین و کاهش انتشار گازهای آلاینده خواهد بود؛ دستاوردی کوچک اما مؤثر برای شهری که در قلب کویر، نفسش با هر وزش باد صنعتی تنگ می‌شود.
برخی رانندگان تاکسی و خودروهای شخصی می‌گویند:
«ما هر پنجشنبه باید نصف روز رو در ترافیک امام‌زاده علی بگذرونیم. بعضی وقت‌ها حتی برای رسیدن تا آرامستان نیم ساعت تو صف می‌مونیم. اگه مسیر جدید باز بشه، خیلی از مردم مستقیم میرن اونجا، بدون اینکه اینجا شلوغ بشه.»
این پروژه می‌تواند چهره‌ی محله را متحول کند: الان این قسمت انتهای بلوار تقریبا بن‌بست شده و شب‌ها خلوت و تاریکه. وقتی مسیر آرامستان باز بشه، هم رفت‌وآمد بیشتر میشه، هم امنیت بالا می‌ره. مغازه‌ها و کسب‌وکارهای جدید هم شاید راه بیفتن.»
گامی در مسیر عدالت شهری
یکی از نکات مثبت دیگر این طرح، برقراری تعادل در توزیع امکانات شهری است. برای سال‌ها، تمرکز پروژه‌های عمرانی در مناطق مرکزی و شمالی سیرجان بوده است، در حالی که جنوب و جنوب‌شرقی شهر کمتر از آن بهره‌مند شده‌اند. حال، مسیر جدید می‌تواند این ناحیه را نیز در مدار توسعه قرار دهد. در آینده، این محور می‌تواند محل شکل‌گیری خدمات شهری نوین باشد؛ از ایستگاه‌های خدماتی و پارکینگ‌های عمومی گرفته تا کمربند سبز و مسیرهای پیاده‌روی آرامستان.
جاده‌ی آرامستان و اتصال آن به بلوار قائم، تنها یک طرح راه‌سازی نیست؛ بلکه بازتاب اندیشه‌ای است که شهر را به مثابه یک موجود زنده می‌بیند. موجودی که برای تداوم حیات، به گردش روان نیاز دارد. این مسیر تازه، بار ترافیکی خیابان‌های پرتنش سیرجان را کاهش می‌دهد، ایمنی را افزایش می‌دهد، محیط‌زیست را یاری می‌کند و هم‌زمان حس عدالت فضایی را تقویت می‌سازد.
در نهایت، این اقدام شهرداری سیرجان نه یک پروژه مقطعی، بلکه مقدمه‌ای است بر دگرگونی الگوی حمل‌ونقل شهری. همان‌طور که شهردار مهدی بهرامی گفته است، این طرح آغازی برای یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های مدیریت شهری سیرجان خواهد بود؛ مسیری که اگر با همان روحیه‌ی هم‌افزایی و نگاه بلندمدت ادامه یابد، می‌تواند به یکی از نمادهای توسعه پایدار و عقلانیت شهری در جنوب ایران بدل شود. نفسی تازه در کالبد ترافیک خسته‌ی سیرجان.