ادامهی رهاسازی غیرقانونی نخالههای ساختمانی در جنگل گزی و روی زون آب شرب شهر؛
گـزی بـی گـزی!
نخاله باشند یا پسماند ساختمانی یا هر اسم دیگری که رویش میگذارند، فرع قضیه است. اصل قضیه، شیوهی غیراستاندارد دفع این مواد در ابتدای محور سیرجان-کرمان است که موجب پدیدار شدن تلهای زشت در میان درختان گز شده است و علاوه بر آسیبهای مخرب زیستمحیطی بر چهرهی زیبای این جنگل از درختان گز هم تیغ کشیده.
مردم هر سال بهار دستجمعی برای تفریح و گردش در تعطیلات نوروزی به دامن سرسبز زمینهای میان درختان گز میروند اما با این روند فردا که بهار آید در میان جنگل گز نه سرسبزی که فقط تلهای کثیفی و نخاله است.
سیرجان شهر در حال توسعهای است و تخریب خانههای قدیمی و نوسازی ساختمانها به طور مرتب درحال انجام است. حالا دوباره با توجه به اصرار قانونشکنان به ریختن نخالههای ساختمانی در این جنگل زیبا نیاز به برخود قانونی و اعمال جریمه برای بازدارندگیست. شهرداری و اداره منابع طبیعی باید فکر راههای بازدارندهی جدی برای محاصره نشدن شهر توسط نخالههای ساختمانی باشند. برخورد جدی با عاملان و خاطیانی که اقدام به رهاسازی نخالههای ساختمانی در این منطقه میکنند یک ضرورت عاجل است.
نیاز به برخود قاطع مسوولان
نگارنده خوب به یاد دارد که داوود قاسمینژاد شهردار اسبق برای پیشگیری از انباشت نخاله در جنگل گز سیرجان با کسی تعارف نداشت و حتا یکی از رانندهای کامیون شهرداری را اخراج کرد و در نهایت رانندهی خاطی با وساطت شورای وقت و تعهد برای تکرار نکردن این کار به شغل خود بازگشت. سختگیری از این رو نیاز است که زمانی یک کامیون در منطقهی نزدیکی به شهر، نخالهها را تخلیه کند، راه تخلف را برای بقیه باز کرده که از قانون سرپیچی کنند. برای کامیوندار یک کیلومتر نزدیکتر هم یک کیلومتر است چون هیچ سختگیری هم در کار نیست. باید شهرداری به این موضوع بیشتر اهمیت دهد و نهادینه شود چرا که اگر سلامت مردم به خطر بیفتد، سلامت محیط زیست هم به خطر افتاده است و چون نخالهها دپو میشوند احتمال ایجاد ریزگرد است و آلودگیهای دیگر وجود دارد.
با تورج صادقی مسوول سازماندهی این بخش در شهرداری تماس گرفتم تا از راهکارهای مدیریت جدید شهرداری در بارهی این مشکل بپرسم که متاسفانه پاسخ نداد.
بر اساس قانون، پسماند بایستی در محلهای مشخص تخلیه شوند. الان سایت ویژهی انباشت این زبالهها وجود دارد و دیگر نباید داد بینظمی باعث زشت کردن جلوهی ورودیهای شهر و مشکلات محیط زیستی شود.
علاوه بر شهرداری ارگانهای دیگری همچون فرمانداری، منابع طبیعی، محیط زیست و نیروی انتظامی هم میتوانند وارد عمل شوند و نظارتی صورت گیرد که در هر کجای شهر نخالهها تخلیه نشوند. معمولا کامیونهای حامل نخاله، هر کجا که نزدیکتر باشد تخلیهی بار میکنند. در حالی که باید در سایت مخصوصی که برای نخالهها در نظر گرفته شده - انتهای بلوار عباسپور، یکی از این مکانهاست- تخلیه کنند.
از آنجا که گهگاه در نخالههای رها شده، تکههای بزرگ آسفالت هم دیده میشود، به نظر میرسد که در کنار مردم عادی که به خاطر ناآگاهی یا خودخواهی در این زمینه بیمبالاتی میکنند، برخی رانندگان خود شهرداری هم هستند که تخلف میکنند.
نصب دستگاه GPS روی کامیونهای باری شهرداری و امکان ردیابی متخلف یکی از راهکارهایی بود که شوراهای قبلی نیز دربارهی آن بحث کرده بودند اما به نظر بینتیجه و در حد و اندازهی همان حرف باقی مانده بوده است.
در هر حال تنها راه حل رسیدگی به این مشکل سختگیری و جدیت در اجرای قانون است زیرا تخلیهی غیر اصولی پسماند علاوه بر خسارات محیط زیستی، غیر قانونیست و از لحاظ بصری، نازیبایی ایجاد میکند و هم غیربهداشتی مشکلساز است. مشکلاتی مثل هزینهی دوبارهای بر دوش شهرداری که این تلها دوباره بخواهد جمعآوری و در سایت مخصوص تخلیه شوند.
از مشکلات زیست محیطی نخالهها همین بس که گرچه مردم فکر میکنند نخالهها فقط خاک هستند و آسیبی به محیط زیست وارد نمیکنند اما نخالهها دارای درصد زیادی مواد شیمیایی هم هستند. به عنوان مثال دیوار خانههایی که سابق رنگآمیزی شده بودند و حالا که تخریب شدهاند حاوی مواد شیمیایی هستند و حتا حاوی فلزات سنگینی که میتواند به محیط زیست، آسیب برساند. برخلاف تصور عموم این پسماندها با طبیعت سازگارپذیر نیستند.
خطر این پسماندهای ساختمانی به نسبت دیگر زبالههای تولیدی شهرها به این خاطر کمتر جدی گرفته میشود که بوی بد و همهگیری ندارند. بنابراین ادامهی روند تخلیهی غیرقانونی این نخاله در روی محدودهی ممنوعهی زون آب شرب شهر و سکوت و انفعال مسوولان میتواند عواقب بدی برای آیندهی شهر داشته باشد.
فرهنگسازی برای جلب همکاری و مشارکت مردم را هم میطلبد که هم خودشان نخاله را همه جا رها نکنند و هم هنگام تخلیه کامیون در مکانهای غیرقانونی، عکس و فیلم آن را به سازمانهای مربوطه ارسال کنند تا با متخلف برخورد شود.
شماره 693 مورخ 28 اردیبهشت 1401