موقعیت خبرنگاران درک و حقوق آنها شناخته شود
دکتر هادی خانیکی استاد علوم ارتباطات همزمان با روز خبرنگار در گفتوگویی اظهار کرد: «تولید امید اجتماعی در کنار آگاهیبخشی، رویکردی است که روزنامهنگار و کنشگر رسانهای یا خبرنگار باید انجام دهد؛ خبرنگار موظف است تداوم و استمرار حیات اجتماعی را در وضعیت بحرانی نشان دهد. او (خبرنگار) با توقف و انجماد فکری یا کهنگی مهارتها، نمیتواند در این مسیر راه به جایی برد».
به گفتۀ وی، خبرنگاری فن نیست بلکه نوعی فهم است. اینکه بفهمیم خبرنگاری تفهمی چیست و برایش یک جایگاه و اعتبار علمی، حرفهای و حقوقی و حتی اقتصادی و معیشتی وضع کنیم.
وی افزود: «خبرنگاری تفهمی، آموختن است و مدام در فرآیند آموختن قرار گرفتن است، انباشتن پیوستۀ دانش و مهارت و تجربه برای توانا شدن و ورود به دنیاهای متفاوت است».
وی بیان کرد: «انتظار میرود که جامعه، اعم از جامعۀ ارتباطی، سیاسی و در سطح عام و همینطور سیاستگذاران جامعۀ مدیریتی و سیاستگذاری کشور، حداقل یک روز قلم و سخن را به متن کشور بسپارند که مدام وسط حادثه ایستادهاند. البته منظورم از سپردن قلم و سخن این نیست که تنها در باب فضائل آنها و اهمیت کارشان حرف زده شود، بیشتر مد نظرم این است که موقعیتشان درک و حقوقشان شناخته شود. از دشواری کارشان دفاع شود و حرفۀ خبرنگاری و دانش خبرنگاری را در سطح بالایی از ارزشگذاریهای عملی قرار بدهند».
وی در بخش دیگری از سخنان خود دربارۀ جایگاه کار خبرنگاری توضیح داد: «خبرنگار کنشگری است که دغدغۀ اولش فهمیدن است؛ آن چیزی که ندانستن در آن راه ندارد و باید قدرت دیدن، شنیدن و گفتن و نوشتن آنچه که در پیرامونش است را بالا ببرد و مبنای همۀ اینها همان فهمیدن است. خبرنگاری تفهمی، دنیای دغدغهمندی و دردمندی است، برای کسی که میخواهد آگاهی را منتقل کند و منتقل کردن آگاهی به یک جامعۀ دستخوش تغییر، جامعۀ متفاوت، جامعۀ متکثر و حتی در برخی جاها جامعۀ قطبی قطعا کار دشواری است».
هنر خبرنگار چیست؟
به باور خانیکی و با تعاریفی که از خبرنگار دارد، عشق و علاقهای که خبرنگار دارد، کار را برایش مطلوب میکند یا حداقل مقبول میکند. نگرانی از آیندۀ شغلیاش، معیشت و حقوقش و اینکه هر خبری که میدهد، دست و پایش بلرزد که چه اتفاقی خواهد افتاد، آن چیزی که همۀ این نگرانیها و اضطرابها را جبران میکند، همان عشق و شور است که تضعیف شدنی نیست.
وی افزود: «خبرنگار باید عاشق کارش باشد، جهتگیری فهمیدن داشته باشد و در این جهتگیری اولین مهارتی که پیدا میکند، هنر گفتوگوست که با همۀ الزامات و پیشفرضها و تصورات قالبی خودش با مسائل پیرامونش روبرو نشود، برای فهم واقعیت دستپاچه نباشد، سرعت و شتاب، او را از دقت و مشاهدات دور نکند».
شماره 786 مورخ 29 فروردین 1403