سمیرا آتش‌افروز: آیا زنان بیشتر در معرض فقر قرار دارند؟- مسئله فقر زنان را با چه آسیب‌هایی مواجه می‌کند؟- فقر زنانه جامعه را به چه سمتی می‌برد؟ فقر مسئله‌ای است که همیشه دامنگیر زنان بوده به طوری که زنان همیشه نسبت به مردان بیشتر در معرض فقر قرار داشته‌اند .
ثروت و منابع همواره در تملک مردان بوده و درصد مالکیت زنان همواره ناچیز بوده است. به عنوان مثال در مناطق روستایی زنان باآنکه سهم عمده‌ای در کار کشاورزی دارند اما فقط مالک یک درصد زمین‌های کشاورزی هستند. می‌توان گفت در سال‌های اخیر و طی یک دهه گذشته زنان فقیرتر هم شده‌اند و هم میزان فقر مطلق در میان زنان بیشتر شده است.
همچنین تقسیم کار جنسیتی باعث می‌شود زنان برای گذران زندگی متکی به درامد مردان باشند و اشتغال آنها مهم و ضروری شمرده نشود. مسائلی همچون سهم ارث نابرابر زن و مرد در فقر زنان نقش دارد با قانون ارث توزیع ثروت میان زن و مرد به طور غیر عادلانه صورت می‌گیرد و همین مسئله نیز در فقیر شدن زنان نسبت به مردان اثر گذار است .
هرچند فقر واقعیتی تلخ است و زن و مرد هم نمی‌شناسد اما فقر در زنان ابعاد و عمق بیشتری دارد و می‌تواند نقطه‌ای بر آغاز بسیاری از آسیب‌های اجتماعی و تهدیدی برای سلامت کل جامعه باشد. بنا به گفته جامعه‌شناسان تعداد زنان سرپرست خانوار بی‌کار افزایش داشته و علاوه بر این نیز شمار زنان بی‌خانمان و اصطلاحا کارتن‌خواب و حاشیه‌نشین نیز رو به افزایش گذاشته است. به عبارتی بخشی از زنان که اکنون مسئولیت سرپرستی خانوار را بر دوش دارند، خود قربانی معضلات و مشکلات اجتماعی هستند که بدون داشتن شغل و درامد خاصی مسئولیت بیشتری که همان تامین نیازهای خانواده و فرزندان است را هم عهده دار شده‌اند و نیازمند کمک و حمایتی فراتر از مستمری نهادهای حمایتی هستند.
در واقع زنانی که مهارت و توانمندی لازم برای بدست آوردن شغلی که تامین کننده درآمد و نیاز خانواده تحت سرپرستی‌شان را ندارند به ناچار وارد بازار کار غیررسمی و ناامنی می‌شوند که مقدمه‌ای برای ورود آنها به چرخه‌ای از آسیب‌های اجتماعی است.وقتی جامعه راهکاری برای حل مساله فقر نداشته باشد، این زنان مجبور به حل مشکل فقر به صورت فردی خواهند شد که این راه حل‌های فردی ممکن است همیشه با ارزش‌های اجتماعی و انسانی منطبق نباشد. فقر اقتصادی می‌تواند زمینه‌ساز انحراف و کج روی شود و زنان را به سمت مشاغلی بکشاند که هم برای خود آنها و هم برای جامعه آسیب‌زا باشد و ورود به مشاغلی غیر رسمی و غیرقانونی به صورت معضلاتی همچون تن‌فروشی ، فروش نوزاد، فروش مواد مخدر، کار در اماکن ناامن و پر خطر عواقب خود رانشان می‌دهد. همچنین افراد تحت سرپرستی این زنان که شامل کودکان هستند نیز ممکن است به دلیل فقر از چرخه‌ی تحصیل خارج و برای تامین هزینه‌های خانوار وارد بازار کار شوند که این خود یک آسیب اجتماعی جدی خواهد بود.
*جامعه‌شناس