چهارراه‌های سیرجان به مردم چشمک می‌زنند
تیک‌آف‌کشی شبانه و گره کور ترافیکی روزانه!


یک لطیفه هست بدین مضمون که یک سیرجانی در آزمون اخذ گواهینامه رانندگی به این سوال که چراغ زرد به چه معنی‌ست، پاسخ می‌دهد: یعنی من میرم، تو میری، اون میره، خلاصه همه میرن دیگه.

حالا انگار سالیانی است که راهنمایی و رانندگی نیز تسلیم همین فرهنگ غلط رانندگی ما سیرجانی‌ها در چهارراه شده است. یعنی پذیرش و کنار آمدن با این موضوع که چراغ زرد همان چراغ چشمک‌زن است و وقتی با فاصله هم از چهارراه بودیم و دیدیم چراغ سبز زرد شد، سعی کنیم بیشتر گاز بدهیم که زودتر رد شویم!
طبیعتا هر مامور وظیفه‌شناس پلیس از مردم توقع دارد به قوانین راهنمایی و رانندگی پایبند باشند و خود را ضامن اجرایی این قوانین می‌داند اما کار وقتی بیخ پیدا می‌کند که به خاطر کثرت تخلف، دیگر درجه‌ی حساسیت راهنمایی و رانندگی هم پایین بیاید و به قولی تخلف برایش عادی شود و حتا بدتر به آن به چشم منبعی برای روزی هم نگاه شود.
شاید به همین دلیل است که راهنمایی و رانندگی چند سالی هست که در سیرجان دچار روزمره‌گی گشته. یعنی همه چیز برایش علی‌السّویه شده است و از طرفی اوضاع رانندگی مردم و ترافیک شهر روز به روز بغرنج تر می‌شود.
اوضاع در چهارراه‌های شهر از همه جا بدتر است. به ویژه چهارراه‌های پرتردد. خودروهایی که قصد دور زدن و پیچیدن دارند در خودروهای مسیر مستقیم گره می‌خورند و جریان روان ماشین‌ها در هم قفل می‌شوند و حرکت به سکون تبدیل شده و مسیر راکد می‌شود و گویی زمان از حرکت می‌ایستد. دیگر چراغ راهنمایی کاربرد خودش را از دست می‌دهد. زیرا خودروها وسط تقاطع در هم گره می‌خورند و دیگر در عمل اگر راننده‌ها هم بخواهند، نمی‌توانند به چراغ وقعی بنهند زیرا گره کور ترافیک این اجازه را به آن‌ها نمی‌دهد. در عمل چراغ‌های خیلی از تقاطع‌های پرتردد در سیرجان مثل چهارراه شهربابک، چهارراه اشکذری و چهارراه قریب و چند چهارراه دیگر حکم لولوی سر جالیز را پیدا کرده‌اند زیرا سه زمانه‌اند درحالی که دیگر به خاطر ترافیک بیشتر و شلوغ‌تر شدن شهر از خودرو نسبت به گذشته نیاز به چهار زمانه شدن دارند.
این درحالی است که راهنمایی و رانندگی سیرجان دست روی دست گذاشته و هیچ کاری برای روان شدن ترافیک این چهارراه‌ها نمی‌کند. چهارراه‌هایی که در آن‌ها مرتب تصادف می‌شود. و حتا در ساعت‌های خلوت شهر مثل آخرشب‌ها نیز گاه شاهد تصادفاتی هستیم زیرا در این ساعت‌ها هم عمدتا خودروهای اسپرت شده‌ی برخی جوان‌هایی که حالت عادی ندارند در حال تیک‌آف زدن و دستی کشیدن در این چهارراه‌ها هستند تا ثابت شود حتا همین دوربین‌های ظاهرا ترافیکی نصب شده در چهارراه‌ها نیز لولوی سر جالیز هستند وگرنه با دو سه بار شناسایی صاحب پلاک خودرو و شکایت راهنمایی و رانندگی و ابطال گواهینامه راننده‌ی خاطی در صورت تکرار، این ماجرا جمع می‌شد.
واقعیت این است که اگر کمی از لاک خودمان بیرون بیاییم و کمی از مرکزشهر به اطرافش هم دقت کنیم، متوجه می‌شویم که سیرجان خیلی وقت است از لحاظ رانندگی به حال خودش رها شده است.
ما در این سال‌ها عادت کرده‌ایم اسم پا گذاشتن روی گاز و رد شدن از چراغ زرد و قرمز چهارراه‌ها را بگذاریم دست‌فرمون. اسم پارک کردن‌های دوبله و سوبله را بگذاریم «کار واجب داشتن» حتا اگر دو قدم آن طرف‌تر از جایی که ما قصد پیاده شدن داریم هم جا برای پارک کردن خالی باشد! حتا اگر با وسط خیابان توقف کردن ما ترافیک سنگینی پشت سرمان ایجاد شود یا حتا اگر کسی که پیش از ما در گوشه‌ی خیابان پارک کرده، قصد رفتن داشته باشد و ما راهش را بسته باشیم. برای فرهنگِ شهری نشده و شخصیت خودخواهِ تک تک ما چه اهمیتی دارد، مزاحمت برای دیگری؟
عادت کرده‌ایم اسم راه ندادن به دیگری‌ئی که حق تقدم هم داشته را بگذاریم زرنگی و در این کار آن قدر افراط کنیم که حتا با دیدن یک مادر کالسکه در دست در میانه‌ی خیابان هم باز ترجیح‌مان این باشد که پای‌مان را روی گاز فشار بدهیم.
حتا اگر بارها شاهد تصادفات سرچهارراه‌ها و دردسرهای مالی بعدی‌اش باشیم یا اخبار خسارت‌های جانیِ ناشی از رعایت نکردن قوانین راهنمایی و رانندگی را شنیده باشیم ولی باز تو گویی نرود میخ آهنین در سنگ. باز هم انگار خیابان حیاط خانه‌ی شخصی‌مان باشد. هرجا خواستیم می‌رانیم، توقف می‌کنیم یا دستی می‌کشیم. هیچ کس هم نبوده به ما بگوید خرتان به چند است.
اما فرهنگ رانندگی مردم سیرجان ایراد دارد. درست است. اما عجالتا و در کوتاه مدت تا نظارت قانون نباشد، از تخلفات کاسته نمی‌شود. در بلندمدت اما باید این نقد را وارد کرد که در این اواخر راهنمایی و رانندگی سیرجان کِی با شورا و شهرداری جلسه‌ی هماهنگی گذاشته تا هم برای ایجاد چند پارکینگ عمومی و هم برای نهادینه کردن فرهنگ رانندگی در سیرجان، هم‌اندیشی شود؟
راستش آش رانندگی در سیرجان آن قدر شور شده که حتا در شهر کوچکی مثل اصطهبان، پس از اینکه به خاطر چند متر دنده عقب رفتن در گوشه‌ی خیابان خلوت، جریمه‌ می‌شوی، ماموران با دیدن شماره‌ی پلاک سیرجان، نیشخندی می‌زنند: «چیه فکر کردی اینجا سیرجونه؟ همون شهری که روزهای تعطیل، چراغ‌های سر چهاررا‌ه‌هاش رو خاموش می‌کنن؟!»
در همین باره چندی پیش سرهنگ  شهیدی، رئیس پلیس راهور سیرجان نیز مشکلاتی را در فرهنگ رانندگی سیرجان تایید کرده و گفته بود: رانندگی مخاطره‌آمیز ضعف فرهنگی است و تخلفات عمدی باعث نادیده گرفتن حقوق سایرین می شود که اکثر این موارد ریشه در شخصیت افراد دارد.
شهیدی از اولویت‌های پلیس راهور برای ارتقای فرهنگ رانندگی در سیرجان گفته بود: شناسایی نقاط حادثه‌خیز و یا دارای گره ترافیکی، پیگیری ایجاد پارکینگ عمومی در هسته مرکزی، نصب تابلو و علایم و چراغهای راهنما، هوشمندسازی چراغ‌های راهنمایی، یکطرفه کردن برخی معابر و ... از نیازهای اساسی شهر سیرجان است و رفع بسیاری از مشکلات ترافیکی ریشه در حل آنها دارد که از طریق شورای ترافیک شهرستان و شهرداری سیرجان در حال پیگیری و اقدام است.
وی بر لزوم برخورد قهری با برخی رانندگان که حقوق سایر شهروندان را نادیده می‌گیرند و به خود اجازه می‌دهند به راحتی امنیت ترافیکی سایرین را به خطر بیاندازند، تاکید کرده بود. ما  امیدواریم سرهنگ شهیدی در ادامه بتواند به این وعده ها جامه‌ی عمل بپوشاند.