آمد بهار به سیرجان، ای شاخه ‌تر برقصا

 

 

سیرجان شهری باستانی بوده با فرهنگ و رسوم ویژه‌ی خودش. شهری در قلعه‌سنگ که سابق بر این مرکز ولایت کرمان بوده و تا همین قرون سوم و چهارم هجری هم سرپا بوده و حتا ضرابخانه سکه داشته است.

طبیعی‌ست که چنین شهری پیرامون نوروز حرفهای زیادی برای گفتن داشته باشد. از آیین‌های ویژه که میراث فرهنگی ناملموس سیرجان هستند تا جاهای دیدنی طبیعی که در بهار زیبایی خیره کننده دارند و مکان های تاریخی و مراکز خرید.

یک نمونه یخدان‌ها و بادگیرهای زیبای به جا مانده از معماری قدیم سیرجان هستند که هم دیدنی اند و هم برای علاقه مندان به معماری و تاریخ و هنر قابل تامل. حتا برای مردم عادی هم می توانند جاذبه داشته باشند که چطور در قدیم بدون دستگاه های خنک کننده ی برقی ، با شیوه‌هایی ساده در ساختمان سازی از گزند گرما در امان می‌ماندند.

بادگیر خانه حاج‌رشید و یخدان‌های دوقلو که مشابهشان در روستای محمودآباد سادات سیرجان نیز یافت می‌شود و اتفاقا یخدان و بادگیر محمودآباد به دلیل اینکه درست بر سر راه مسافران است، قابلیت زیادی برای نمایش آن به کردشگران دارد و مسئولان ما اگر هنر و درایت داشته باشند می توانند با برگزاری غرفه‌هایی در محمودآباد و ارائه سوغاتی ها و صنایع دستی سیرجان، با یک تیر دو نشان بزنند.

کافی‌ست در مسیر مسافران چهارتا بنر بزنیم و راهنمایی شان کنیم که به محوطه یخدان و بادگیر محمودآباد بروند. این هم به رونق اقتصاد محمودآباد کمک می‌کند و هم می‌تواند محل مناسبی برای ارائه فرهنگ و سنت های سیرجان قدیم باشد. هم می شود در غرفه های آنجا موسیقی محلی اجرا کرد و هم سفال محمودآباد و پسته و بادام و قوتو و گلیم  و قالی سکله و کماج سهین و مسقطی فروخت.

این کاری ست که ضرب العجلی می توان کرد اما در دراز مدت بهتر بود مسئولان به فکر استفاده از ظرفیت های دیگر هم می بودند. مثل خود قلعه سنگ به شرط کمی رسیدگی و ایجاد یک موزه در آنجا. یا بهره بردن از کاروانسراهای بین راهی مثل کاروانسرای گدار خانه سرخ و کاروانسراهای دیگر در هماشهر و پاریز.

خانه‌ و قلعه درویش خان زیدآباد نیز در کنار آب انبار زیدآباد جای زیادی برای کار و ارائه آن به مسافران نورزوی و گردشگران دارد و همچنین می تواند به اقتصاد مردم زیدآباد کمک بسیاری بکند.

خود بازار قدیم سیرجان و تیمچه‌ی آقا ابراهیمش نیز اگر در کنار مسجد تاریخی انتهای بازار مرمت شود، مجموعه‌ی عالی‌ئی است که استفاده از ظرفیت بالای آن در نوروز فراموش شده است. به ویژه خود بازار قوتوها که منحصر به فرد است و عطر قوتو چنان خاطر گردشگر را مست خواهد کرد که تا عمر دارد از سیرجان خاطره ی خوبی در یادش ثبت بماند و از یادآوری سفر بهاری به سیرجان خاطرش به رقص بیاید.

باغ های زیبای بادام در قهستان و طبیعت کوهستانی و سردسیر منطقه بلورد و چهارگنبد و پاریز مثل آبشار گیسمون و... نیز از جاهایی هستند که جدی گرفته نشده اند اما باور کنید برخی از روستاهای کوهستانی ما هنوز قابلیت نجات یافتن از چنگ معدن خواران را دارند و اگر از این دیوارهای بلوکی سیمانی خانه باغ سازان جلوگیری شود و به جایش معماری قدیم این روستاهای کوهستانی حفظ می شد با آن کوچه های پیچ در پیچ و درهای سنتی و باغ های زیبا کم قابلیتی نبودند. اما متاسفانه نه خانه باغ سازان این سلیقه را داشته اند که دستی در معماری قدیم روستاهای کوهستانی نبرند و نه مسئولان توجهی به این مهم نشان داده اند.

اما عجالتا مسئولان شهر ما به جای راهنمایی هرچه زود تر مسافران نوروزی به پارک مسافر و سپس چند غرفه‌ی از سر بازکنی و تخم مرغ رنگ شده و آسفالت نقاشی شده، بهتر بود فکری برای ماندگار کردن گردشگران حتا برای یک روز در سیرجان می کردند.