گزارشی از کنده کاری و حفاریها و ترمیم غیراصولی خیابانهای شهر و خسارات فراوان به خودروها:
تردد پرهزینه خودروها در سطح خیابانهای شهر
خیابانهای شهر ناگهان در میان انبوهی از اتومبیلها، گم میشوند و آن هنگامیست که وصله پینه خیابانهای شهر و چالههای کوچک و بزرگ در میان خیابانها، راه را ناهموار می کند. گویا سرعت کندهکاری و حفاریها در سیرجان بسیار بیشتر از ترمیم و بازسازی آن است. به طوری که خیابانها و معابری در شهر هستند که بیش از سه سال از شروع پروژهی فاضلاب شهری، به صورت غیر اصولی ترمیم گردیده و بازسازی آسفالت آن هنوز صورت نگرفته است، نمونهی بارز این ادعا، بلوار سلیمان خاطر است.
به جرات می توان گفت که بیش از 90 درصد کوچه و خیابانهای شهر، دچار فرو رفتگی یا شکستگی آسفالت با چالههای کوچک و بزرگ که بارها برای اجرای طرحهای گازرسانی، فاضلاب، آب، مخابرات و برق حفاری، و این نوار حفاری شده، بدون زیرسازی و به شکل غیر اصولی ترمیم شدهاند خود نیز به عاملی برای باریک تر شدن خیابانها تبدیل گردیده است.
شهروندان سیرجانی از وضعیت نامناسب آسفالت خیابانهای شهر به ستوه آمده اند که حتی خیابانهای فرعی و کوچههای شهر به حدی وصله کاری و به صورت نامناسب مرمت شده که عبور از این معابر خسارات بسیاری به ماشینها وارد کرده است.
این کندهکاریها و درزگیری نامناسب، موجب بروز نقص فنی در اتومبیل از جمله فرسودگی زودهنگام لاستیک، شکستگی کمک فنرها و تخریب شدید جلوبندی خودرو میشود و این یعنی به طور مستقیم به اموال عمومی و شخصی شهروندان خسارت وارد کردن.
شهر پر از چاله، نیاز به سرعت گیر ندارد
یک راننده تاکسی که دلی پردرد از وضعیت آسفالت شهر دارد، میگوید: «بدترین چیز برای رانندگان همین چالهها و آسفالتهای وصله شدهی کوچه و خیابانهاست که به تازگی آنها را به وفور میتوان دید. تنها اقدام قابل توجه نصب سرعت گیرها و دست اندازهای کوتاه و بلند از جنس پلاستیک و آسفالت بدون علائم هشدار دهنده است.
ای کاش در کنار این حفاریها که هر روز سرعت بیشتری پیدا می کند، ترمیم آنها هم به همین صورت بود نه این که تمام خیابنهای شهر، کنده کاری شدهاند و سه الی چهار خیابان در حال بازسازی. تا شهروندان کمی آرامش داشته باشند.»
یکی دیگر از رانندگان که در یک آژانس مسافربری کار میکند، با انتقاد از وضعیت موجود در محلهها و خیابانهای شهر میگوید: «نصب انواع گل میخها و شبرنگها در گوشه و کنار شهر، آسفالتهای وصله شده شهر را بدتر می کند که با شکسته شدن و کنده شدن آنها علاوه بر خرابی آسفالت، موجب خسارت و ضرر و زیان مالی و جانی میشود. البته مهمتر از آن، مرمت نامناسب و غیر اصولیست که اشکالات پیش آمده را تشدید میکند. اصلا شهر پر از چاله، که نیاز به سرعت گیر ندارد. کاش نظارتی بیشتر بر کار آنها بود که کمی اصولیتر خیابانها را مرمت می کردند.»
هزینههای سرسام آور قطعات جلوبندی خودروها
یک تعمیرکار خودرو در رابطه با نرخ مصوب فروش و تعویض سیستم تعلیق و جلوبندی خودرو چنین گفت: «جلوبندی خودرو نقش بسیار اساسی در حفظ تعادل و پایداری خودرو ایفا میکند. جلوبندی خودرو شامل قطعاتی مثل میل موجگیرها، بوش طبق، میل تعادل و غیره میشود که در صورت خرابی، ضمن انتقال ضربات شدید به درون کابین ممکن است گاهی خطرات جانی برای رانندگان در پی داشته باشد. حتا نامیزان شدن تایرها را هم در پی دارد که در این صورت علاوه بر اجرت و هزینه جلوبندی خودرو ، مالک باید مبلغ اضافی بابت خرید تایرهای نو نیز بپردازد که با توجه به گرانی قطعات و لاستیک اتومبیل در شرایط فعلی، این هزینه اضافه قطعا برای بسیاری از صاحبان خودرو بسیار گزاف و سنگین خواهد بود.
به عنوان مثال، اجرت و قطعات جلوبندی خودرویی مانند پراید که معمولا از لحاظ جلوبندی کمی ضعیف بوده و در بازههای زمانی کوتاهتر احتیاج به تعمیر و سرویس سیستم تعلیق خود پیدا میکند، از لحاظ اجرت تعویض جلوبندی بر اساس نرخنامه جلوبندی سازی مبلغی در سال ۱۴۰۲ چیزی نزدیک به یک میلیون تومان خواهد شد.
هزینه و تعمیر جلوبندی پژو ۴۰۵ تقریبا دو برابر خودرو پراید و البته خودروهای مدل بالاتر همانند پارس به همین نسبت بالاتر می رود که این علاوه بر هزینههای جانبی از جمله لاستیک و .... است که به خاطر وجود خیابانهای پر از چالهی شهربرای خانوادهها بسیار سنگین خواهد بود.
عمر مفید آسفالت در ایران کمتر از یک سوم استانداردهای جهانی
هر چند که سازمان عمران شهرداری و شرکت معدنی گلگهر، به ترمیم و بازسازی خیابانهای شهر مشغولند اما این روند بسیار به کندی صورت می گیرد و در رابطه با روند این کار، موفق به گفتگو با معاون عمرانی شهرداری نشدیم اما به گفته ی یکی از مسوولان، «آسفالت که به عنوان آخرین مرحله راهسازی است که باید دوام زیادی داشته باشد تا از این طریق خسارات جانی و اقتصادی کمتری بر جامعه تحمیل شود و که سالانه مبلغ هنگفتی در سطح شهر برای آسفالت خیابان هزینه می شود اما هنوز به میزان استاندارد در این زمینه نرسیدهایم.»
اما آن چه که واضح هست، این است که کشورهای توسعه یافته سالیان زیادیست که توجه ویژهای به آسفالت معابر دارند و به صورت مستمر در پی افزایش استانداردسازی و افزایش طول عمر آسفالت با روشهای علمی و آکادمیک هستند و به گفته کارشناسان در حال حاضر عمر مفید آسفالت در ایران کمتر از یک سوم استانداردهای جهانی است، به عبارت دیگر عمر متوسط راههای برون شهری در ایران سه تا چهار سال است، این در حالی است که متوسط عمر آسفالت در سایر کشورها بین 10 تا 15 سال است که از این طریق سالانه بالغ بر هزار و 500 میلیارد تومان هزینه بر کشور تحمیل می شود.