اخلاق پزشکی در حاشیه مراجعه دست جمعی به اتاق دکتر؛
چند بیمار به یک پزشک آخه لامروتا!
شاید پدیده‌ی ویزیت دورهمی در مطب‌‌های پزشکان شهر ما پدیدهای خاص سیرجان نباشد اما از آنجا که سیرجان کمپوت مشکلات حوزه‌ی درمان را در خود گلچین کرده، قطعا در اینجا این معضل نیز پررنگ تر از دیگر شهر‌هاست. حتا می‌توان به جرات گفت که در برخی شهر‌ها مثل یزد که مرکز جذب توریست درمان هستند و محل مراجعه بیماران سیرجانی نیز هست، اصلا چنین پدیدهای وجود ندارد.
دور هم گپی می‌زنند و دردی دوا می‌کنند هر کس تجربه‌ای دارد که میان کلام پزشک حرفش را قطع میکند و با یک عذرخواهی کوچک از تجربه مشابهش به بیمار نشسته جلوی پزشک می‌گوید. او هم مریض است و در صف نشسته تا دکتر معاینه اش کند اما اینجا سالن انتظار نیست بلکه اتاق پزشک است با چهار صندلی.
یک نفر از حال و روزش می‌گوید و آن سه نفر منتظر با نگاهی خیره در حال دنبال کردن حرفهای او هستند و بعضا پیشن‌ها د‌هایی هم ارایه می‌دهند. این نقض حقوق بیمار اتفاقی روتین در بسیاری از مطب‌‌های پزشکی سیرجان است.
اینکه بیمار مجبور است برای اینکه حرفش را فقط پزشک بشنود صدایش را پایین بیاورد یا در خیلی موارد نادر بخواهد که بیماران بیرون بایستند تا او راحت حرفش را بزند.
انیس یکی از مراجعه کنندگان به یکی از این پزشکان است. برای مرحله دوم درمانش آمده و می‌گوید: «ماه پیش من به همراه دو نفر دیگر وارد اتاق پزشک شدیم. از هر دو خواستم که اگر امکانش هست بیرون بایستند چون مشکلم کاملا خصوصی بود و دوست نداشتم برای کسی به جز دکتر آن را مطرح کنم. اما در کمال تعجب یکی شان گفت من پاهام خیلی درد می‌کنه دیگه نمی‌تونم برم بیرون دوباره بیام توو.!!
اون یکی هم با لبخندی الکی گفت‌ای بابا ما همه مشکل داریم خیالت راحت اینا جایی واگو نمی‌شه. تعجب بیشتر من از این بود که این واکنش‌‌ها برای دکتر خیلی طبیعی بود و او هم اصراری نکرد که دو بیمار دیگر بیرون بایستند.
شاید باورتون نشه اما بخش زیادی ازمشکلم رو سانسور کردم و به طور خلاصه برای دکتر بازگو کردم.چون توی ذهنم این بود که شهرمون کوچیکه و ممکنه آشنا در بیان.»
با پزشکی که این همشهری درباره بی توجهی اش به حقوق بیمار گفته بود صحبت کردم. از او پرسیدم چرا شما و یا برخی پزشکان این درخواست بیمار را نادیده می‌گیرید و به جای اینکه بیماران را به صورت تک تک ویزیت کنید، چند نفره ملاقات می‌کنید؟ او این ایراد را از سوی خود بیماران دانست. اینکه اگر تک نفره وارد اتاق پزشک بشوند تا بیست الی بیست و پنج دقیقه از بیماری‌‌های مختلف‌شون می‌گویند و وقت دیگران را ضایع می‌کنند در حالی که میزان ملاقات هر بیمار فقط ده دقیقه است و این کار را برای ما مشکل میکند که بخواهیم بیمار را بیرون بکنیم. بنابراین وقتی چند نفر با هم داخل اتاق هستند سعی می‌کنند خیلی سریع مشکل‌شان را مطرح کنند و وقت دیگری را ضایع نکنند! بنابراین پزشک عیب را به گردن نبود آگاهی و فرهنگ‌سازی بیماران در رعایت حقوق بیماران دانست.
با دیگر بیماران به خصوص آن‌هایی که حفظ حریم خصوصی‌شان برای‌شان اهمیت داشت، (بودند کسانی که معتقد بودند همه ما بنده خداییم و بیماری و مشکل برای همه‌مون هست، بنابراین شنیدن علاِیم بیماری بقیه برای خودش تجربه‌ای هست،) وارد بحث می‌شوم. جمله مشترک بسیاری شان این است که بخش زیادی از حرف‌های‌شان را برای پزشک سانسور کرده‌اند و وارد جزییات نشده‌اند چون زیر ذره بین نگاه چند نفر بوده‌اند.
میترا می‌گوید: «مطب فقط دندونپزشکی‌‌ها راحت و آسوده معاینه و درمان می‌شی و چون فقط خودت هستی و مجبور نیستی زل زدن و اظهار نظر‌ها رو تحمل کنی.»
سارا اما در مقابل این وضعیت هیچوقت کوتاه نیامده و همیشه با قاطعیت از دیگران خواسته که اتاق را ترک بکنند تا راحت حرفش را بزند. او می‌گوید: «در خیلی از موارد حتا با غرولند بیماران هم مواجه شده ام اما توجهی نکردم تا به خودم و حق و حقوقم احترام گذاشته باشم.»
عقیم بودنم را در ویزیت دورهمی چطور بگویم که فقط پزشک محرم اسرارم باشد؟
از یک همشهری دیگر در فضای مجازی می‌پرسم که آیا تا بحال با ویزیت گروهی یک پزشک مواجه شدی و اگر جوابت مثبت است واکنش‌ات چطور بوده؟ این مرد در پاسخ نوشته: «من زمانی برای عقیم بودنم و مشکلات مربوط به روابط زناشوییم به پزشکی در این زمینه مراجعه کرده بودم. تک نفره وارد اتاق پزشک شدم و با آرامش در حال صحبت با دکتر بودم. اما در مدت زمان ده تا پانزده دقیقه حضورم در اتاق پزشک بیش از پنج شش نفر برای نشان دادن جواب آزمایش و دارو‌های‌شان وارد اتاق شدند و من هربار حرفم را قطع کردم و در آخر ترجیح دادم سر و ته صحبت‌هایم را بزنم و حرفم را قطع کنم. حقیقتش با توجه به اینکه مشکلم خیلی جدی بود انتظارم از این پزشک این بود که به منشی بگوید کسی را راه ندهد اما اینطور نبود.»
این درحالی است که بسیاری از پزشکان شریف و قدیمی شهر ما ، از ویژگی‌‌های بارز طبابت‌شان این است که بیماران را به صورت تکی ملاقات می‌کنند و وقت زیادی را هم به گفتگو با آن‌ها اختصاص می‌دهند.
ویزیت گروهی، ا‌هانت به شخصیت بیمار
پزشکان مجرب سیرجان معتقدند که گروهی ویزیت کردن ا‌هانت به شخصیت بیمار تلقی میشود و اخلاق پزشکی این قضیه را رد میکند. حفظ اسرار بیمار و اینکه بیمار بتواند راحت حرف‌هایش را بزند از رسوم قدیمی در امر طبابت بوده که بسیاری از پزشکان سیرجان به آن پایبندند.
هرچند این شیوه ویزیت بیمار در بیمارستان‌‌ها به علت شلوغی ناشی از رایگان بودن برخی هزینه‌‌ها اغلب پدیدهای رایج است. در بیمارستان اغلب مقصر بیماران هستند که با سوالاتی که مربوط به حوزه تخصص پزشک مورد نظر نیست وقت تلف می‌کنند و می‌خواهند دورهمی از ریزش مو بپرسند و هزار سوال بی ربط دیگر.
وقتی پزشک تعدادی از بیماران را به صورت گروهی در اتاقش ویزیت میکند و منتظر می‌ماند که یکی حرف‌هایش را بزند در حالی که دیگر بیماران هم سر تا پا گوش هستند در وقع شان کار خود پزشک و شان بیمار را پایین می‌آورد.
حضور بیش از یک نفر بیمار در اتاق پزشک دور از اخلاق حرفهای پزشک است که منجر به از بین رفت اعتماد بیمار به پزشک می شود. یکسری چیز‌ها از حق و حقوق بیمار است که باید توسط پزشک رعایت شود و این در کنار حفظ حریم خصوصی شخص بیمار منجر به ایجاد یک احترام متقابل بین دو پزشک و بیمار میشود.
البته نباید فراموش کنیم که این امر مهم نیز پزشک نیاز به همکاری شخص بیمار دارد. چه بسا بار‌ها دیده شده که برخی از بیماران وارد اتاق شده‌اند و می‌گویند ما همین گوشه می‌شینیم کاری نداریم! بنابراین همه تقصیر‌ها را به گردن شخص پرشک نباید‌انداخت. یا اینکه برخی بیماران برای نشان دادن دارو‌ها عجله دارند و مراعات بیماری که داخل اتاق هست را نمی‌کنند.
بنابراین رفع این معضل نیاز به همکاری هم پزشک و هم بیمار دارد که منجر به حفظ حریم خصوصی بیمار میشود.