حسام الدین اسلاملو: پس از ویرانی سردر مسجد تاریخی پشت بازار مشهور به مسجد اعظم، از آنجا که سیل انتقادها از متولی آن، یعنی اداره اوقاف سیرجان سرازیر شد، طباطبایی رییس وقت اداره اوقاف، ناچار و تحت فشار افکار عمومی اعلام کرد که با همکاری اداره میراث فرهنگی سیرجان ضمن ثبت ملی تنها مسجد تاریخی بازمانده برای سیرجان، به زودی کار مرمت مسجد هم آغاز میشود. اما طباطبایی خیلی زود با رفتن به بخش معدنی از این مسوولیت مهم شانه خالی کرد.
هرچند کار مرمت مسجد آغاز شده بوده و روند خوبی بود که طی آن ورودی جدید مسجد و حیاط آن از زیر بار دستشویی زیرزمینی و سنگکاریهای کذایی حیاط، راحت شد. دیوارهای سمت چپ با آجرکاریئی شبیه بافت و جنس و هندسه دیوارهای خود مسجد نیز مرمتی اصولی شد که قرار بود در آن اصالت اثر و ماهیت آن دستخوش تغییر نشود.
اما در ادامه از پی رفت و آمد مدیران دو اداره اوقاف و میراث فرهنگی انگار رسیدگی کامل به این مسجد تاریخی و رساندن آن به حد شان یک مسجد تاریخی ثبت ملی شده به کلی فراموش شده است!
درب ورودی مسجد در یک کج سلیقگی کامل، آهنیست و نسبتی با هندسه و معماری مساجد تاریخی ندارد. حیاط مسجد هنوز آجرفرش نشده و به شیوه مسجد در معماری ایرانی حوض آبی در میانش به عنوان وضوخانه نیست. اما بدتر از آن وضعیت بد و موریانه خوردهی دو درِ چوبی ورودی ساختمان مسجد است که همین طور بدون ترمیم و موریانهخورده رها شدهاند! جالبتر آنکه یا وجود ثبت شدن مسجد به عنوان اثر ملی اما همچنان ستونهای قطور سابقا آجری این مسجد هنوز باریک و آهنی و سنگکاری هستند و در یک کجسلیقگی کامل روی آجرهای سنتی و تاریخی سقفهای گنبدی این اثر رنگ زردی زده شده است که نه تنها کل حس و حال معنوی این مسجد را از بین برده که از نظر رعایت اصول مرمت یک مسجد تاریخی ثبت ملی شده نیز بسیار تا بسیار محل ایراد و اشکال است! ولی جالب اینکه انگار اداره میراث فرهنگی نیز در این زمینه با کم کاری های اداره اوقاف راه آمده و این مشکلات عجیب را ندید گرفته است! بدتر آنجاست که در دیوارهای سمت چپ و دیوار جلویی سمت محراب مسجد تاریخی کلی دست کاری شده است.
مثلا دیوار تاریخی با بافت آجری، سنگ شده یا محرابهای سنگی بدون در نظر گرفتن بافت و معماری خاص این مسجد نصب شده است و کارشناس مدنظر اداره میراث فرهنگی سیرجان(اگر اساسا کارشناسی داشته باشند) نگفته با این شرایط نمیتوان به استانداردهای مرمت یک اثر ثبت ملی شده نزدیک شد!
این میان انتقاد ما از مسوولان شهر این است که با وجود ادعاهای عقیدتیشان بد نبود به بهانه ماه مبارک رمضان که به پایان رسید، برای اقامه نماز و عبادت به این تنها مسجد تاریخی سیرجان یک سر میزدند و وضعیت آن را میدیدند. آیا در میان این همه ثروت معدنی و حتا درآمدزایی خود اداره اوقاف، حق نبود یک بودجه مشخص برای رسیدگی به این مسجد و مرمت اصولی آن در نظر گرفته میشد که شرایطش مانند شرایط پیش آمده برای کاروانسرای بازار نشود. کاروانسرایی که آن هم اتفاقاً در ماههای محرم و صفر سابق بر این محل برپایی خیمه عزاداری بود اما از سر بیکفایتی اداره اوقاف، حالا نیمهمخروبه شده و حتا امکان برگزاری سنت عزاداری نیز دیگر در آن نیست! اتفاقی که امیدواریم برای مسجد پیش نیاید.