رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیرجان در گفتوگو با سخنتازه؛
شرکتهای معدنی پای کار مرمت آثار تاریخی بیایند
پس از فروردینی پر تعطیلات درباره مشکلات حوزه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در سیرجان با محمد کارآمد رییس اداره میراث فرهنگی سیرجان به گفت و گو نشستیم. او که سرش شلوغ و مشغول بازدید از موزه در حال بازسازی گلیم بود، در میانهی پاسخگوییاش به ارباب رجوع اداره تازه جان گرفتهی میراث فرهنگی، به پرسشهای ما پاسخ داد و از خبر خوش ثبت 19 اثر حوزه صنایع دستیاز هنرمندان این رشتهها در سیرجان هم گفت.
از او درباره مسجد تاریخی پشت بازار سیرجان و شرایطش پرسیدیم و کارآمد که از معدود مدیران فعال دولتی است درباره تلاشش برای پای کار آوردن یک شرکت معدنی برای مرمت تنها مسجد تاریخی سیرجان توضیح داد: «این مسجد حتا ثبت میراث نبود و من سال گذشته کارهای ثبت آن را انجام دادم. به دلیل دست کاری های حساب نشده متاسفانه بدنه تاریخی این ساختمان در سال های گذشته بسیار تا بسیار دستخوش تغییر شده است و درکنار آن فرسودگی هم اتفاق افتاده است.
مثلا درهایش را موریانه خورده و مرمت اصولی آن با بودجههای کم امکان پذیر نیست. باید یک شرکت معدنی مثل خانه صدرزاده بیاید و صفر تا صد این مسجد را به طوری که به هویت تاریخی و اصالت اثر آسیب نرسد، مرمت کند.»
صحبت خانه صدرزاده شد که مرمت شده و مجهز. چرا نوروز افتتاح نشد تا از حضور گردشگران بهره ببرد؟
یک سری ریزه کاریهای آن گویا باقی مانده مثلا جاهایی نیاز به مرمت دوباره پیدا کرده که قرار است تکمیل شود تا به زودی افتتاح بشود. حتا خود گهرپارک هم هنوز افتتاح رسمی نشده است و نیاز است افتتاح شود.
درباره برخی خانههای تاریخی در سیرجان مثل عمارت چهارطاق در خیابان نصیری شنیده شده که ثبت آن در ردیف آثار ملی با مشکل روبرو شده است؟
کسی برای ثبت این خانه به ما مراجعه نکرده که به مشکل بربخورد. اگر بافت این خانه تاریخی باشد و از منظر ارزش معامری دارای ارزش، ثبت آن با اشکالی روبرو نمیشود.
موزه دارالقرآن اهل بیت (ع) چرا فعال نیست. حتا گویا تعطیل شده. این موزه آثار نفیسی داشت. تکلیف آثار موجود در آن چیست؟
این موزه اصلا زیر نظر میراث فرهنگی نیست.
در مورد بازار و کاروانسرای بازار مشکلات هنوز به قوت خود باقی ست. برنامه تان چیست؟
بازار و کاروانسرا در حوزه ما هستند اما اداره اوقاف و شهرداری و خود کسبه هم هرکدام طرف های دیگر ماجرا هستند. من اخیرا از بازار بازدید کرده ام و مشکلات آن را از نزدیک دیده ام. سابق بر این و در سالیان گذشته جلوی برخی دست کاری ها به بدنه بافت این مجموعه تاریخی و برخی تعرضها به حریم آن گرفته نشده است. در کرکره برقی در بازار نصب شده و...
درمورد کاروانسرا هم اوقاف آن قدری کوتاهی کرده که حتا برای استفاده موقوفه ای خودشان یک مراسم عزاداری بوده دیگر قابل استفاده نیست. شده پارکینگ خودروها. دیروز تماس گرفتم با یکی از مسوولان که چطور خودروها وارد حیاط این اثر تاریخی میشوند و باید جلوشان گرفته شود. طرح جماع بازار و اتصال ان به خیابان 17 شهریور در دستور کار است. کسبه باید همکاری کنند. داریم با اوقاف هم مکاتبه میکنیم که در مورد بخش های مربوط به خودش همکاری های لازم را با ما و شهرداری سیرجان داشته باشد.
مورد خاصی که اخیرا در یخدانهای دوقلو اتفاق افتاد و فردی اقدام به تخریب آنها میکرد را پیگیری کردید؟
یخدانهای سیرجان به خاطر دوقلو بودن در استان ما منحصر به فرد هستند. خوشبخاته با همکاری شهرداری محوطه سازی خوبی انجام شده است اما خود یخدانها چه از بیرون و چه از داخل نیاز به مرمت دارند و یک جاهایی دچار ریزش شدهاند. مشکلی که الان پیش آمده این است که یخدانها کاربری هم برایشان تعریف نشده و تا کاربری تعریف نشود باز هم احتمال تخریب شان وجود دارد.
فردی که شناسایی شد یکی از معتادان متجاهر بوده که در یخدانها میخوابد. البته تخریبی به بافت اصلی و بدنه خود یخدانها وارد نکرده است و مشغول خراب کردن تیغه دیوار ورودی یکی از یخدانها بوده است.
برنامه ما برای یخدانها هشدار به مالکان همسایه است که برای نمای خود از ما مجوز نگرفتهاند و حریم بصری یک اثر مهم تاریخی را به هم زدهاند. دیگر اینکه یخدانها را به شرط مرمت در اختیار بخش خصوصی بگذاریم که از داخل آنها استفادههایی مثل مغازه بستنی و فالوده سنتی و... بشود تا امکان بازدید داخل بنا هم برای گردشگران فراهم باشد. چون با این محوطهسازی، وجود فروشگاههایی که صنایع دستی و اغذیه در اختیار گردشگران قرار بدهند در آنجا ضروریست.