خرید ظروف فلزی برای مراسم مذهبی خود ادای یک نذر خوب است
نــــه بـه نـذریهـای پلاستیکـی
اگرچه می توان گفت که وضعیت فرهنگ بدِ ریختن لیوان و ظروف یک بار مصرف در خیابان پس از هر مراسم آیینی و نذری در سیرجان طی چند سال گذشته بهتر شده است اما همچنان نمیتوان نسبتی میان میزان کار فرهنگی ئی که تک تک رسانه و حتا خود شهرداری پیرامون این موضوع کرده اند با ادامهدار شدن این مشکل، برقرار دانست. زیرا توقع می رفت پس از این همه کار فرهنگی و رسانه ای، دیگر هم صاحبان نذری حواس شان به این موضوع باشد که نایلون برای تخلیهی زباله به اندازه کافی تعبیه کنند و هم از آن طرف از مصرف کنندگان نذریهایی مثل شربت نذری و... توقع همکاری بیشتر می رفت که اگر دوست ندارند زبالهشان را کف ماشینشان بریزند، چرا دوست دارند آن را کف خیابان بیندازند؟ آیا شعار شهر ما خانه و ماشین ما حتا به گوششان هم نخورده؟ آیا ندیدند بنرهای شهرداری را با عکس رفتگران زحمتکشی که درحال جاروی انبوهی از لیوانهای یک بار مصرف هستند؟! آیا برای سوارهها کاری داشت که یک نایلون کوچک دسته دار به سردندهی خودروی خود متصل کنند و هرچی نذری مصرف کردند، پسماندش را داخل آن بگذارند تا وقتی که به یک سطل زباله میرسند؟ یا آیا پیادهها نمیتوانند وزن فوق العاده سبک یک لیوان یک بار مصرف را اندکی تحمل کنند و آن را در دست نگه دارند تا چشم شان به یک سطل زباله بیفتد؟
نکته حایز اهمیت دیگر این است که تجربه سالهای قبل نشان داده، معمولاً پس از برگزاری مراسم در این ایام، معابر و خیابانهای شهر پوشیده از زبالههای ناشی از رها کردن این ظروف در اطراف هیأتها و محلهای تجمع عزاداران میشود، که این امر علاوه بر اینکه باعث ایجاد زحمت زیاد برای کارگران زحمتکش شهرداری خواهد بود، باعث نازیبایی بصری شده و از طرف دیگر درتناقض با فرهنگ شهروندی میباشد.
خوب است با احساس مسوولیت در این زمینه و توجه به پاکیزگی شهر، از ریختن و رها سازی زبالهها و ظروف یکبار مصرف در خیابان پرهیز کرده و ضمن استفاده از سطلها و مخازن زباله ای که در معابر وجود دارد، در صورت مکفی نبودن سطلها، در محلهای توزیع نذورات خود، سطلهای زباله به تعداد کافی بگذاریم تا شهروندان بتوانند این ظروف را پس از استفاده به جای ریختن در خیابان، در سطلها بیندازند.
قاعدتا رعایت این مسائل شهری و شهروندی کار دشواری نیست که بخواهیم آن را به تنبلی ربط بدهیم. شاید بتوان آن را به یک عادت غلط فرهنگی ناشی از اندکی خودخواهی ربط داد!
ترک عادت هم که از قدیم گفته اند موجب مرض است و به نظر می رسد در طول این سالها کارهای برخی از گروههای دوستدار طبیعت و رفتگران داوطلب به جای اینکه مردم را به خود بیاورد، آنان را بی خیال کرده تا وجدانشان از این نظر راحت باشد که اشکال ندارد، اگر ریختیم کف خیابان، یک عده داوطلب هستند که جمع میکنند!
حالا این میان انگار اصلا هم مهم نیست که چرا نمیکوشیم یک فرهنگ آیینی شیک و دارای وجههی بهداشتی و مدرن داشته باشیم که بشود از آن به عنوان یک الگو در جهان آیینهای همهی ملل نام برد؟
موضوع دیگر که مهمتر است، جنبههای مصرفزدگی و زیان بخشی ظروف یک بار مصرف است برای سلامت جسم انسان و برای طبیعت. متاسفانه تکنولوژی جدید و گرایش به سمت راحتی خود با مشکلات و آسیبهای زیادی بر روی سلامت انسان و محیط زیست همراه است. بطوری که عمده این ظروف برای سلامتی مضر هستند، حتی گفته شده سرطان زا هستند. خصوصا استفاده از ظروف پلاستیکی برای نوشیدنی و غذاهای داغ به دلیل آزاد کردن مواد سمی به هیچ وجه توصیه نمیگردد.
یکی از راهکارها، جایگزینی ظروف یکبار مصرف گیاهی و لیوانهای کاغذی با ظروف یکبار مصرف پلاستیکی میباشد. با این حال نکته ای که وجود دارد این است که به طور کلی همه این موارد باعث تولید زباله بیشتر خواهد شد و همانطور که از اسم این ظروف برمیآید، یکبار مصرف بودن آنها در تناقض با اصول اولیه مدیریت پسماند است که شامل کاهش، استفاده مجدد و بازیافت میباشد.
ظروفی که استفاده از آنها نه تنها باعث کاهش زباله نشده، بلکه خود بر حجم زبالهها میافزایند. علاوه بر آن به هیچ وجه قابلیت استفاده مجدد ندارند.
از طرف دیگر از آنجایی که این ظروف معمولا برای موارد خوراکی مورد استفاده قرار میگیرند، بازیافت آنها و تولید دوباره ظروف یکبار مصرف از مشکلات بهداشتی برخوردار است و در حال حاضر این ظروف در کارگاههای غیربهداشتی، غیرمجاز و به شکل سنتی بازیافت میشود و خطرات زیادی را برای سلامت افراد جامعه و مباحث زیست محیطی در پی دارد. چراکه این ظروف بسته به نوع و ضخامت آن تا 500 سال در طبیعت ماندگاری داشته و تجزیه نمیشوند.
شایسته است برای جلوگیری از به وجود آمدن مشکلات ذکر شده، هیأتها و بانیان عزاداریها حتی الامکان از ظروف قابل شست و شو نظیر استیل و ملامین به جای ظروف یکبار مصرف استفاده کنند و در صورتی که ناگزیر به استفاده از ظروف یکبار مصرف هستند، به هیچ وجه از انواع پلاستیکی آن برای مایعات و غذای داغ استفاده نکنند. موضوعی که در محرم امسال دیده شد و خوشبختانه برخی از هیاتها رعایت کردند به ویژه برای نذریهایی مثل آبگوشت که غیر از ظروف فلزی و ملامین در ظروف یک بار مصرف از هر نوعش قابل عرضه نیست. اما متاسفانه برای عرضهی خوارکیهایی بر پایهی برنج به عنوان وعدههای غذایی نهار و شام، انگار میل به مصرف ظروف یک بار مصرف جنبهی پز و کلاس هم برای بانی و نذری دهنده پیدا کرده است که این موضوع فرهنگ خیلی بدی است. ظرفهای استیل ویژه ای در بازار برای عرضهی چلو خوروش یا پلو و ماست وجود دارد که می توانند در دستور خرید تکیهها و حسینیهها باشد و اساسا خود خرید این ظروف یک بار برای همیشه به نوعی نذر دیگری توسط خیران و نذری دهندگان به شمار بیاید.