تکرار بی اعتنایی به حریم بصری بازار و بیتوجهی به بافت تاریخی در امتداد خیابان امام؛
پنجه بر رخسار سنت!
هر اهل فرهنگ دلسوزی در سیرجان پس از گشت و گذاری در خیابان امام(ره) از خودش میپرسد که معلوم نیست اصلا سیرجان در طول این سالها مسوول دلسوزی داشته یا نه؟ این مدعا را میتوان با نگاهی به سردر ورودی این راستهی بازار سنتی و تاریخی سیرجان، اثبات کرد.
خیابان سنتی که هیچ حتا بافت سر در خود بازار تاریخی سیرجان هم مورد تجاوز سازههای بدقوارهی مغازههای مجاور قرار گرفته است!
در سالهای گذشته نیاز بود دست کم تا چند ده متری حریم بصری این اثر هم به مغازهها و تابلوهایشان مجوز هر نوع نما و تابلویی را ندهند و متناسب با بافت تاریخی اجازهی نماسازی و پروانهی نما صادر کنند. نه تنها این کار را نکردهاند که همین انفعال موجب شده برخی سواستفاده کنند و تعرض را هم به حد اعلای خود برسانند تا جایی که در کمال شگفتی، نمای سنگ سیاه مغازهی ساعتسازی را تا دهنهی ورودی بازار تداوم دادهاند و به معنای واقعی کلمه دهن این بنای تاریخی را سرویس کردهاند. آن سوی این دروازه هم که آجری با رنگ قرمز بدون در نظر گرفتن رنگ و اندازهی آجر بافت تاریخی به کار رفته و طاقی با نمای سنگ رومی چسبیده به دهنهی بازار نصب شده است!
درب کرکرهای جدید و کولر آبی و نمای شیشهای و... همه و همه دست به دست هم دادهاند و نه تنها حس و حال تاریخی و نوستالوژی قشنگ خیابان امام و خود راستههای بازار سنتی را از بین بردهاند که به این محوطهی تاریخی سیرجان ظاهری مضحک و در عین حال ناراحت کننده بخشیدهاند.
این ظاهر و نمای ورودی بازار سنتی -که نماد هویت تاریخی و فرهنگی شهر سیرجان بوده- نشان از اوج بیتدبیری و بیبرنامگی و حتا کم اطلاعی همهی مسوولان ناشایستی است که تا کنون در شهرداری و اداره میراث فرهنگی شهر آمده و رفتهاند! دست کم سعی نکردهاند ادای شهرهای تاریخی بزرگ را دربیاورند و حداقل مقلدان خوبی باشند. مثلا بروند و ببینند که در تهران شهرداری و میراث فرهنگی با همکاری هم چطور خیابان تاریخی منتهی به بازار سنتیاش را سنگفرش کرده و تابلوها و نمای همهی مغازههای دو طرف آن خیابان قدیمی را متحدالشکل کاشیآبی زده و آجرکاری کردهاند.
شهرداری و میراث فرهنگی در همهی سالهای مدیران سابقشان به هر نماهای ساختمانی در خیابان بازار سنتی کیلویی مجوز دادهاند! اساسا نظارتی نداشتهاند و در عمل هرکسی به صورت هرج و مرجی هرکار دلش خواسته کرده!
هرچند امیدوار بودیم دیگر در بر پاشنهی سابق نگردد و میراث فرهنگی سیرجان و شورا و شهرداری دست به کار شوند و در راستای سنتی شدن نمای تمام فروشگاهها و مغازههای برِ این خیابان سنتی سیرجان اجازه ندهند از این پس روند سابق تکرار شود و در آینده نیز چنین پدیدهای دوباره رخ دهد، پیشگیری کنند. اما انگار چنین تدبیر و عقل و دور اندیشیئی وجود ندارد زیرا دوباره و به تازگی به یک ساختمان سه طبقهی بدقواره با نمای مدرن سفید پروانه داده شده است! این درحالیست که درست روبروی همین سازه یکی از مالکان خوش ذوق و بی ادعا، مغازهی خود را به عنوان یک الگو در معماری ایرانی و مناسب بافت قدیم خیابان بازار سنتی سیرجان بازسازی کرده است اما کاش شهرداری و میراث فرهنگی دست کم از این حرکتهای خودجوش و قشنگ مردمی درس میگرفتند تا همین نسخه را برای کل حجرهها و مغازههای خیابان امام اجباری میکردند که در بازسازی اجرا اعمل شود.